Daar kwam ze niet veel later achter. Een spelletje verstoppertje op Kasteel Rozendaal, georganiseerd voor de kinderen, die vanwege de oorlog niet naar school konden. Even is ze helemaal alleen in een van de kamers vol pluche en kroonluchters. Plotseling een oorverdovende klap en rondvliegend glas. Het kasteel is getroffen door een brandbom. Grote glasscherven boren zich in haar nek. In de chaos na het bombardement duren de eenzame, angstige minuten vreselijk lang, voordat ze eindelijk ontdekt wordt door de volwassenen.
Dat meiske van toen, dat is mijn moeder.
5 mei 1945, de bevrijding. Ze hadden het overleefd. Vanaf die dag ging haar leven verder. Vaak reageerde ze schrikachtig op onweer of ander hard lawaai. Ze had de neiging zorgelijk te zijn of somber. Hoe vaak zij te horen heeft gekregen dat ze zich niet zo moest aanstellen.
Ze leerde erdoor dat er na de oorlog geen ruimte was voor haar angsten, somberheid of andere ‘negatieve’ gevoelens. Daar konden de mensen die de maatschappij weer opbouwden natuurlijk niets mee! ‘Niet lullen maar poetsen’ was het credo. Die houding was na de oorlog heel belangrijk. Het land moest weer worden opgebouwd! Wij zijn er sterker uit gekomen, zeiden ze. En JA, wat is er een fantastische wederopbouw gekomen nadat Nederland bevrijd werd. Er is keihard gewerkt door mensen die naar toekomstperspectief wilden – EN dóór!! Wat hebben we ongelooflijk veel aan ze te danken. En dit voorbeeld heeft ons ook allemaal een beetje tot helden gemaakt: ‘schouders eronder!’.
Mijn moeder heeft er veel aan gedaan om positief en constructief te (leren) denken. Dat maakt haar voor mij een held. En gelukkig maar, want het heeft onze moeder-dochterband veel beter gemaakt. Makkelijk was en is het niet altijd. Want positieve gedachten kunnen alleen stromen als ze niet in de weg worden gestaan door onverwerkte, weggedrukte gevoelens.
Dat geldt ook nu, in de bijzondere tijd waarin we leven. Emoties waar een oordeel op beland is of die we ons maar vluchtig bewust zijn, gaan onwillekeurig, ondergronds in de weg zitten. Of merken we het toch? Misschien aan een onbedwingbare neiging korzelig of sarcastisch te reageren. Dat extra drankje toch weer in te schenken. Alsmaar te blijven werken. Bepaalde gesprekken uit de weg te gaan.
Doe je je emoties meer recht – zonder je ermee te identificeren – dan blijf je steviger aan het stuur staan van je gedrag, je relaties, je leven.
Irritatie in de online teamvergadering
Vreugde over die onverwachte knuffel van je tiener
Onrust vanwege de constante berichtenstroom over maar één onderwerp
Kracht, je weet door te zetten
Verdriet omdat je je oude ouder(s) niet kunt bezoeken
Enthousiasme over het nieuwe project dat potjandikkie tóch van de grond komt
Frustratie over de te losse/strakke maatregelen
Liefde.
Voel ze gewoon. Durf erbij stil te staan – op een gepaste tijd en een gepaste plaats. Wees je er zonder oordeel van bewust. Laat ze komen en gaan, zonder dat ze een loopje met je nemen. Zonder te vergeten waar je dankbaar voor bent, op welke doelen je je kunt focussen, en op wat je kunt doen. Ook nu. Leven in plaats van overleven. Bouwen en inspireren. De verbinding maken: met duidelijkheid en vanuit je hart.
